Heykel Nasıl Yapılır ?

Heykel Nasıl Yapılır? Heykel, taş, tahta, maden, kil, alçı gibi çeşitli maddelerden yontularak,veya bakır, tunç, kalay, kurşun altın gibi metaller kalıba dökülerek, ağaç, taş, fildişi gibi malzemeleri oyarak, ya da çeşitli meteryalleri birbirine ekleyerek yapılan bir sanattır. Yani heykel yapımında kullanılan başlıca teknikler oyma, biçimlendirme, inşa ve birleştirmedir. Heykelci hem tasarımcı, hem de uygulayıcıdır. Ama özellikle büyük tasarımlarda her işlevi tek bir heykelcinin yerine getirmesi zor olabilir. Bazı tasarımlarda heykelci, yalnızca mimar ya da endüstri tasanmcısı gibi çalışır; heykelin gerçekleştirilmesini bütünüyle uygulamacı (örn. döküm ustası) yerine getirir. Hatta büyük boyutlu heykellerin yerleştirilmesinde (örn. New York kentindeki Özgürlük Anıtı) mühendislere de gerek duyulabilir. Heykelcilikte başlıca üç yöntem kullanılır: Oyma, döküm ve biçimlendirme. Uygulanacak yöntem kullanılan gerece göre değişir. Eskiçağdan bu yana kullanıldığı bilinen en eski yöntem oymadır. Ülkemizdeki tarihsel kalıntılarda ve müzelerde yer alan Eski Yunan ya da Roma heykelleri bu yöntemle yapılmıştır. Heykelci bir taş kütleyi keski, çekiç, törpü, eğe ve matkap gibi kesici araçlarla oyup yontarak istediği biçimi verir. Tahtadan yapılan heykellerde de aynı yöntem kullanılır. Oyma. Kullanılan malzeme ne olursa olsun, doğrudan oyma tekniğinin temel özellikleri değişmez: Heykelci tek parça bir kütleyi, belirli bir düzen içinde işleyip küçülterek istediği biçime dönüştürür. En eski çağlardan beri birçok ünlü heykelci bu tekniği kullanmıştır. Ama 19. ve 20. yüzyıllarda Batı’da, taş ve bazen de ahşap heykellerde dolaylı oyma yöntemi kullanılır olmuştur. Bu yöntemle heykelin önce kilden yapılan modelinden alçı kalıp alınıp döküm yapılır, daha sonra da nokta makinesi kullanılarak bu örnekten asıl taş ya da ahşap heykel elde edilir. Taş oyma heykellerde çelikten çeşitli kalemler kullanılır. Ayrıca keskilerden, noktalardan, özel matkaplardan, dişli çekiç ve tokmaklardan ve özellikle günümüzde motorlu pnömatik araçlardan yararlanılır. Ahşap oyma heykellerde kullanılan araçlar arasındaysa balta ve testerenin yanı sıra çeşitli keskiler, ıskarpelalar, törpü ve eğeler yer alır. Biçimlendirme. Heykel sanatında, yoğrula-bilir malzemelere elle biçim verilmesine biçimlendirme denir. Bu yöntemde kullanılan başlıca malzemeler kil, balmumu ve alçıdır. Metal ve ahşap araçlardan da yararlanılmakla birlikte, malzemeye asıl biçim veren sanatçının elleridir. Mısır ve Yakındoğu’da bulunan tarihöncesi çağlardan kalma kil heykelcikler, biçimlendirmenin çok eski bir teknik olduğunu gösterir. Bu teknik oyma tekniğinin tersine, malzemenin eksiltilerek değil, artırılarak biçimlendirilmesine dayanır. Gene oymadan farklı olarak, biçimlendirme sırasında yapıtta bazı düzeltmeler yapılabilir. Yoğrulabilir malzemeyle oluşturulan bir tasanm metal, alçı, beton gibi daha sert ve dayanıklı malzemelerden yapılacak heykeller için model olarak kullanılabilir, nokta makinesiyle aslı taşa geçirilebilir. Biçimlendirme için kil gibi yumuşak gereçler kullanılır. Elle yoğrularak biçim verilen kil bir süre kendi kendine kurumaya bırakılır. Daha sonra yüksek ısılı bir fırında pişirilerek sertleştirilir. Pişirilen nesnenin içinin boş olması gerekir. Yoksa kilde bulunan hava kabarcıkları pişirme sırasında genleşerek heykelin çatlamasına yol açar. Biçimlendirme işleminde heykele asıl biçimini veren heykelcinin elleridir. Kilden çanak çömlek gibi modeller yapmanın geleneksel yöntemlerinden biri de kangal (sarmal) tekniğidir. Kil önce avuç içinde yılan gibi upuzun yuvarlanır. Sonra bu yuvarlak şeritler halkalar oluşturacak gibi üst üste konarak model aşağıdan yukarıya doğru biçimlendirilir {bak. Çanak Çömlek). Yuvarlak bir çukur kap ya da kavanoz türünden nesnelerin yapımında başvurulan bu yöntem baş ya da gövde yapımına uygun değildir. Çünkü kil bu biçimde kullanıldığında çok çabuk sertleşir ve düzeltmeler ya da değişiklikler için fazla zaman tanımaz. Metal çubuklar, borular, cam, kumaş, tel ya da ip gibi çok çeşitli gereçlerin bir arada kullanıldığı heykeller de vardır. Bunları bir araya getirmek için lehimleme, dövme gibi teknikler uygulanır. Çağdaş heykel sanatında yaygın olarak kullanılan bu yönteme birleştirmeyöntemi denir.Heykel Nasıl Yapılır? Birleştirme. Bu yöntemde, önceden biçimlendirilmiş malzeme parçalan bir araya getirilir. Tek bir malzeme kütlesinin kullanıldığı oyma ve biçimlendirme yöntemlerinden farklı olarak, birleştirme yönteminde metal borular, çubuklar, levhalar ya da sac, çıta, kalas, formika, cam, kumaş, tel ya da ip gibi çok çeşitli malzemeler kullanılabilir. Birleştirme terimi daha çok, buluntu nesnele-rin ya da hazır nesnelerin bir araya getirilmesiyle yapılan heykeller için kullanılır. Oksijen kaynağının heykel yapımında kullanılması, günümüz metal heykelciliğine büyük bir yenilik getirmiştir. Metal heykellerde, kaynağın yanı sıra lehimleme ve dövme gibi teknikler de kullanılır. Döküm. Bu yöntemle özgün heykeller oluşturulabileceği gibi, var olan heykellerin kopyalan da yapılabilir. Metal heykellerde döküm yöntemi uygulanır. En çok kullanılan metaller demir, bakır, kurşun ile pirinç ve tunç gibi alaşımlardır. Çağdaş heykelciler çoğunlukla alüminyum ve paslanmaz çelik kullanırlar. Bu yöntemde önce yapılmak istenen heykelin kilden bir modeli hazırlanır. Model sıvı alçı ile kaplanır. Alçı kil modelin biçimini alarak donar ve katılaşır. Sonra kil model alçı kalıbın içinden çıkarılır. Boşaltılan kalıba içindeki boşluğu dolduracak biçimde sıvı alçı dökülür. O da donup katılaşınca dış kalıp düzgün bir biçimde kesilerek modelden ayrılır. Kalıbın içindeki boşluğa bu kez de sıvı durumdaki metal dökülerek soğumaya bırakılır. Metal katılaşınca dış kalıp eklem yerlerinden ayrılarak çıkarılır. Böylece son ürün ortaya çıkmış olur. Büyük boyutlu heykellerde kilin ağırlığını taşıması için Önceden bir heykel iskeleti yapmak gerekir.Armatür adı verilen bu iskelet sağlam, bükülebilir, neme dayanıklı bir gereçten yapılmalıdır. Bu iş için en uygun gereçler kurşun, tahta ya da çelik çubuklardır. Heykelin türüne göre bunların birkaçı bir arada da kullanılabilir. Bu yöntemde armatürün dışına kil sıvanarak model hazırlanır.Döküm yapmak için genellikle kilden yapılmış özgün model, sıvı alçıyla kaplanır. Alçı donunca, kesilerek kil modelden ayrılır. Bu kalıp temizlenip yeniden birleştirildikten sonra alçı ya da beton gibi donma özelliği taşıyan bir maddeyle doldurulur. Son olarak kalıp yontularak döküm heykelin çevresinden alınır. Birden fazla döküm yapılmak istendiğinde, jelatin, vinil ya da kauçuk gibi esnek malzemelerden kalıp kullanılır. Döküm metal heykellerde ise ya yitik mum yöntemine başvurulur ya da kumla kalıplama yapılır. Bitirme işlemi. Heykelleri bitmiş hale getirmek için perdahlama, cilalama, boyama, yaldızlama, altın ya da gümüşle kaplama gibi işlemler uygulanır. Taş, özellikle de mermer heykellere perdahlama ve cilalama; ahşap heykellere ise cilalama, boyama ve yaldızlama uygulanır. Eski Yunan’da mermer heykellerin boyandığı bilinmektedir. Metal heykellerin yüzeyinde kimyasal yollardan pas etkisi elde edilebilir. Ayrıca metalden ya da özel olarak hazırlanmış başka malzemelerden yapılmış heykeller elektroliz yoluyla krom, gümüş, altın, bakır ve nikel gibi metallerle kaplanabilir. Metal heykellerin bezenmesinde aside yedirme baskı, oyma, mine işi, kakma gibi teknikler de kullanılabilir.. HEYKEL YAPIM TEKNİK VE AŞAMALARI 1-Yapılmak istenen obje veya figür büyük bir yapıya sahipse metalden veya ahşaptan iskeleti kurulur.Bu yapı insan iskeletine benzer bir kuruluma sahiptir. Vücudu ayakta tutan onun dik durmasını sağlayan sistem benzer şekilde heykel yapımında da kullanılmaktadır. 2-Çamurunun çökmesini engelleyen iskelete kil yığıldıktan sonra, kilin çatlayıp kurumaması için her çalışma sonrasında üzerine su püskürtülerek bir örtüyle (naylonla) etrafı sarılır. 3-İskelete yığılan çamurlar ebeşuar denilen şekillendirme araçlarıyla biçimlendirilir , detaylar ortaya çıkartılır. Heykelde belli birmalzeme sınırlaması yoktur.Taştan ahşaptan yapılabileceği gibi strafordan veya herhangi bir malzeden de yapılabilmektedir. 4-Biçimlendirme çalışmaları tamamlanan modelajın kalıp işlemlerine geçilir…Bu aşamada birsefere mahsus alçıdan patlatma kalıp veya çoklu üretimlerde sıklıkla fiberglastan kalıplar alınmaktadır.Biblo tarzı küçük heykellerde ise daha çok silikon kalıplar tercih edilmektedir. 5-Modelajın kalıp sınırları belirlenerek aşağıdan yukarı doğru kalıbı alınmaya başlanılır.Çoklu dökümler yapılacaksa kalıplarda mutlaka iç ve dış bükeyler hesaplanarak ve tepe noktaları belirlendikten sonra kalıp alınmalıdır. 6-Kalıp alma işlemleri tamamlandiktan sonra döküm işine geçilir.Döküm;Alçı,beton gibi malzemelerden yapılabieceği gibi fiberglastan da olabiür .Dayanıklı bir malzeme olması nedeniyle genel olarak fiberglas tercih edilmektedir ancak aynı kalıptan elde edilen döküm kullanılarak bronz,pig veya her hangi bir malzemeden de döküm yapılabilmektedir. 7-Döküm alındıktan sonra zımparalanır,kalıp izleri çelik macunla rütujlanarak tekrardan zımpara atılır…Bütün eklem izleri kapatıldıktan sonra heykel astarla boyanır ve patina denen bir boya tekniğiyle heykele istenen bir doku verilerek çalışmatamamlanır… 8-Hazır hale getirilen çalışma, heykele uygun bir kaide izerine otutturularak sanat severlerin beğenisine sunulur…http://www.isatolyesi.com/heykelatolyesi.html Rölyef Nedir? Rölyef,Fransızca bir kelime olup kabartma bir figür veya bir süsleme unsurunun, düz zemin üzerindeki çıkıntısı anlamına gelir.Yüzey üzerine yapılan yükseltme ya da çökertmelere rölyef (kabartma) denir. Alçak ve yüksek rölyef olmak üzere ikiye ayrılır. Yüzey üzerine yükseltilerek yapılıyorsa yüksek rölyef; çökertilerek yapılıyorsa alçak rölyef adını alır.